لرزه گیر چیست و انواع آن چه کاربردی دارند
لوله‌ها از جمله ابزار‌هایی هستند که برای انتقال انواع سیالات در بسیاری از صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. در طی فرایند انتقال سیالات، به دلیل تغییرات سرعت، دما یا فشار سیال، ارتعاشاتی در خطوط لوله شکل می‌گیرد که وجود ارتعاش و لرزش در نقاط مختلف خطوط لوله یکی از بزرگ‌ترین دلایل صدمه دیدن آن خطوط است. به منظور جلوگیری از اثرات این ارتعاشات و لرزه‌ها در لوله‌ها و سایر تجهیزات از لرزه گیر‌هاد. موتورخانه‌ها، پمپ‌ها، چیلرها، برج‌های خنک‌کننده و … همگی م
لرزه گیر که به نام دستگاه ضد ارتعاش هم شناخته می‌شود، دستگاه دینامیکی است که در خطوط لوله، فن‌ها، توربین‌ها، دستگاه‌های سانتریفیوژی و … نصب می‌شود تا لرزش‌های احتمالی را کنترل کرده و از انتقال آن به نقاط مختلف خطوط لوله جلوگیری می‌کند.
هدف از نصب لرزه گیر فقط حذف ارتعاشات و لرزه‌ها نیست زیرا این دستگاه علاوه بر کنترل حرکات نوسانی در خطوط لوله باعث کاهش صدا و افزایش طول عمر باقی تجهیزات نیز می‌شود. لرزه‌گیرها همچنین می‌توانند دما و فشارهاوسان‌های قطعات مختلف را نیز تحمل کنند و دفع این فشارها و نوسانات توسط لرزه گیرها باعث جلوگیری از شکسته شدن خطوط لوله و آسیب دیدن دیگر تجهیزات می‌شود.
انواع لرزه گیر
امروزه در ساخت لرزه گیرها از مواد مختلفی استفاده می‌شود که با توجه به این مورد، نوع فرایند و اشکال متفاوت ارتعاشات، که در سیستم ایجه شرح زیر است:
- لرزه گیرهای لاستیکی
- لرزه گیرهای آکاردئونی
- لرزه گیرهای خرطومی – فلزی
لرزه گیرهای لاستیکی
یکی از مهم‌ترین کاربردهای لرزه گیرهای لاستیکی حذف و کاهش شوک‌های ناگهانی داخلی در خطوط لوله ها برای جذب ارتعاشات دمایی هم استفاده مربوط به تهویه هوا، خطوط لوله، نیروگاه‌های برق، فرایندهای برودتی و حرارتی، طراحی‌های صنعت آب و فاضلاب، لوله خم سرد و … استفاده می شود.
لرزه گیرهای لاستیکی از چهار قسمت مجزا تشکیل شده‌اند:
قسمت اول را بدنه لرزه گیر تشکیل می‌دهد. این بدنه را از مواد الاستومتر تولید می‌کنند که الاستومتر می‌تواند هم طبیعی و هم مصنوعی باشد.
قمست دوم لرزه گیر لاستیکی را پوشش یا کاور آن تشکیل می‌دهد که هدف آن حفاظت از لایه‌های داخلی لرزه گیر در مقابل شرایط محیطی به عنوان مثال رطوبت، استفاده می‌شود.
حالا برای اتصال این قطعات به خطوط لوله یا هر دستگاه صنعتی دیگری که می‌خواهیم لرزه گیر را به آن متصل کنیم به فلنج، پیچ و مهرهی شده است که کار آن کنترل و کاهش میزان جابه‌جایی‌های ایجاد شده است.
لرزه گیرهای آکاردئونی
لرزه گیرهای آکاردئونی دارای طراحی فنری شکل هستند و به همین دلیل عمده کاربرد آن‌ها در کاهش ارتعاشات زاویه‌ایونی میتوان به بلوز آن اشاره کرد. جنس بلوز، میزان انعطاف پذیری آن، ضخامت بلوز و تعداد پره‌های آن همگی قابل تغییر بوده و اهمیت بسیار زیادی دارند.
لرزه گیرهای خرطومی – فلزی
یکی از پراستفاده‌ترین و رایج‌ترین انواع لرزه گیر، لرزه گیرهای خرطومی فلزی هستند و به دلیل انعطاف پذیری‌گیرد. نقش این لایه حفاظتی، محافظت از لرزه گیر در برابر فشارهای درونی خط لوله است و همچنین این لایه از لرزه گیر در برابر شرایط محیطی هم محفاظت می کند.
جمع بندی
همان‌طور که مطالعه کردید برای کنترل ارتعاشات در خطوط لوله از لرزه گیر استفاده می‌کنند که بسته به نوع فرایند انواع مختلفی دارد. هر‌کدام از آن‌ها وو فشار و … در بخش‌های مختلف صنعت استفاده می‌شوند.
