لوله گالوانیزه

لوله گالوانیزه نوعی لوله فولادی یا آهنی است که برای افزایش مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی، با لایه‌ای از فلز روی (Zinc) پوشش داده شده است. این فرایند گالوانیزه‌کردن، به روش‌های مختلفی انجام می‌شود و باعث می‌شود لوله‌ها در برابر عوامل محیطی از جمله رطوبت، مواد شیمیایی خورنده و شرایط جوی سخت مقاومت بیشتری داشته باشند. پوشش روی به‌صورت دوگانه عمل می‌کند: هم به‌عنوان یک مانع فیزیکی در برابر تماس عوامل خورنده با فلز پایه، و هم به‌عنوان آند قربانی که حتی در صورت خراش یا آسیب‌دیدگی جزئی نیز از فولاد محافظت می‌کند.

لوله‌های گالوانیزه در صنایع مختلفی از جمله تأسیسات آب‌رسانی، سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی، سازه‌های فلزی، نرده‌ها، داربست‌ها، گلخانه‌ها و حتی صنایع نفت، گاز و پتروشیمی کاربرد دارند. استفاده از این نوع لوله فلزی به دلیل عمر بالا، قابلیت اطمینان در برابر خوردگی، و پایداری مکانیکی، در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی متداول و ترجیحی است.

انواع لوله گالوانیزه

لوله‌های گالوانیزه بر اساس نوع پوشش و روش فرآیند تولید به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. لوله گالوانیزه گرم  (Hot-Dip Galvanized Pipe)
2. لوله گالوانیزه سرد یا الکترولیتی  (Electro-Galvanized Pipe)

لوله گالوانیزه گرم

در این روش، لوله فولادی پس از عملیات آماده‌سازی سطح، در یک وان حاوی فلز روی مذاب با دمای حدود 450 درجه سانتی‌گراد غوطه‌ور می‌شود. پوشش حاصل دارای ضخامت بالاتر، چسبندگی بیشتر و دوام قابل‌توجه در برابر رطوبت و مواد خورنده است. این نوع پوشش، سطح خارجی و داخلی لوله را کاملاً پوشش می‌دهد و آن را برای استفاده در فضای باز، مناطق مرطوب، سواحل، و محیط‌های صنعتی بسیار مناسب می‌سازد.
ویژگی‌های این محصولات عبارت‌اند از:

·         مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی

·         عمر مفید بالا (تا 100 سال در شرایط مناسب)

·         مناسب برای انتقال آب، سیالات، یا استفاده در سازه‌های خارجی

لوله گالوانیزه سرد (الکترولیتی)

در این روش، فلز روی به‌صورت لایه‌ای نازک از طریق فرآیند الکترولیز روی سطح لوله اعمال می‌شود. این پوشش نسبت به گالوانیزه گرم نازک‌تر، ظریف‌تر و با ظاهر صاف‌تر است. اما به همان نسبت، مقاومت آن در برابر خوردگی نیز کمتر است. این لوله‌ها بیشتر در محیط‌های داخلی و فضاهای کم‌خورنده به کار می‌روند.
ویژگی‌های این محصولات عبارت‌اند از:

·         سطح صاف و یکنواخت با ظاهر بهتر

·         مناسب برای مصارف دکوراتیو یا فضای داخلی

·         وزن سبک‌تر نسبت به نوع گرم به دلیل پوشش نازک‌تر

تقسیم‌بندی ساختاری (از نظر طراحی تولید)

از نظر ساختار مکانیکی، لوله‌های گالوانیزه را می‌توان در دو نوع زیر تولید کرد:

1.          بدون درز (Seamless)  : فاقد هرگونه خط جوش بوده و مقاومت مکانیکی بالاتری دارد. مناسب برای کاربردهای با فشار بالا یا شرایط بحرانی.
2.          درزدار جوشی  (ERW – Electric Resistance Welded) :دارای درز جوش عرضی که در فرآیند تولید با جوش الکتریکی مقاومتی ایجاد می‌شود. این نوع رایج‌تر و اقتصادی‌تر است و برای بسیاری از کاربردهای ساختمانی و صنعتی کفایت دارد.

مشخصات و ویژگی‌های لوله گالوانیزه

لوله‌های گالوانیزه به‌دلیل پوشش فلز روی که روی سطح فولاد اعمال شده است، ویژگی‌هایی منحصربه‌فرد پیدا می‌کنند که آن‌ها را برای استفاده در شرایط مختلف محیطی مناسب می‌سازد. پیش از بررسی ویژگی‌ها، باید بدانیم که عملکرد این لوله‌ها، ترکیبی از خواص مکانیکی فولاد پایه و محافظت شیمیایی پوشش روی است.

پوشش گالوانیزه باعث ایجاد یک سد فیزیکی بین فلز و محیط بیرونی می‌شود و همچنین با خاصیت آندی خود، در صورت آسیب موضعی، مانع از ادامه خوردگی می‌گردد. از این رو، این لوله‌ها علاوه بر دوام بالا، نگهداری آسان‌تری نیز دارند.

·        مقاومت بالا در برابر خوردگی: پوشش روی با ایجاد یک مانع محافظ و اثر آند قربانی، فولاد زیرین را از تماس مستقیم با عوامل خورنده محافظت می‌کند. در مناطق با رطوبت بالا یا محیط‌های صنعتی، این ویژگی بسیار اهمیت دارد.

·        طول عمر بالا: لوله‌های گالوانیزه می‌توانند بین 40 تا 100 سال عمر مفید داشته باشند؛ بسته به نوع پوشش، ضخامت آن و شرایط محیطی.

·        قابلیت عملیات مکانیکی: این لوله‌ها قابل جوشکاری، رزوه‌زنی، خم‌کاری و برش هستند، البته در مورد جوشکاری نیاز به تمهیدات ایمنی بیشتری هست تا بخار روی تنفس نشود.

·        سازگاری بالا با سیستم‌های اتصال: قابلیت استفاده با انواع اتصالات دنده‌ای، فلنجی و حتی جوشی را دارند و می‌توانند در سیستم‌های پایپینگ گوناگون به‌کار روند.

·          ابعاد استاندارد و متنوع: با توجه به نیاز پروژه، در سایزهای مختلف NPS و ضخامت‌های مختلف (Schedule)  عرضه می‌شوند.

استانداردهای لوله گالوانیزه

تولید لوله‌های گالوانیزه باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی انجام شود تا از نظر کیفیت، ایمنی و قابلیت اطمینان، پاسخگوی نیاز پروژه‌های صنعتی و ساختمانی باشند. استانداردها مشخص‌کننده پارامترهایی مانند نوع ماده اولیه، ضخامت پوشش روی، روش گالوانیزه‌کردن، تحمل فشار، خواص مکانیکی و تست‌های کنترل کیفیت هستند.

استانداردهای رایج عبارت‌اند از:

• ASTM A53 آمریکا:  یکی از مهم‌ترین استانداردهای لوله‌های فولادی سیاه و گالوانیزه، که کاربرد آن در انتقال مایعات، گاز، هوا و همچنین استفاده‌های سازه‌ای است. این استاندارد برای لوله‌های بدون درز و درزدار تعریف شده و مشخص‌کننده خواص شیمیایی، مکانیکی و تست‌های لازم است.
• ASTM A123 / A153 : استانداردهای تعیین‌کننده برای پوشش گالوانیزه گرم. ASTM A123 برای قطعات سازه‌ای و A153 برای اتصالات و قطعات کوچک‌تر به کار می‌رود. این استانداردها حداقل ضخامت پوشش، یکنواختی، و چسبندگی آن را تعیین می‌کنند.
• ISO 1461 : استاندارد بین‌المللی برای گالوانیزه گرم پس از ساخت، شامل الزامات آماده‌سازی سطح، شرایط غوطه‌وری و آزمایش‌های کنترل کیفیت نهایی.
• BS 1387  بریتانیا:  استاندارد قدیمی ولی همچنان رایج برای لوله‌های فولادی گالوانیزه، به‌ویژه در کشورهای تابع سیستم بریتانیایی.
• EN 10240  اروپا: استاندارد اروپایی برای پوشش داخلی و خارجی لوله‌های گالوانیزه، با تأکید بر مشخصات پوشش محافظ.
• DIN 2444  آلمان:  یکی از دقیق‌ترین استانداردها در حوزه لوله‌های گالوانیزه، که ضخامت، خواص مکانیکی و نوع اتصال را به‌دقت تعریف می‌کند.
• JIS G3444  ژاپن:  استاندارد ژاپنی برای لوله‌های سازه‌ای، مناسب برای استفاده در ساخت‌وساز، اسکلت فلزی و پروژه‌های صنعتی.

برندهای مهم سازنده لوله گالوانیزه

در بازار جهانی و داخلی، برندهای معتبر زیر شناخته‌شده هستند:

·        SeAH Steel  کره جنوبی: محصولات این برند دارای استانداردهای بین‌المللی مانند ASTM و EN هستند و در پروژه‌های نفت، گاز، و ساختمان‌های بزرگ در سراسر جهان استفاده می‌شوند.

·        Hoa Phat  ویتنام:  محصولات آن‌ها به بیش از 30 کشور صادر می‌شود.

·        Vinapipe  ویتنام:  این برند با استفاده از فناوری اروپایی، لوله‌هایی با ضخامت دقیق و یکنواختی پوشش ارائه می‌دهد.

·        Mogalvin  عربستان سعودی: زیرمجموعه شرکت UNICOIL که تمرکز ویژه‌ای بر گالوانیزه‌کردن فلزات از جمله لوله‌ها دارد.

·        Kloeckner Metals  آمریکا:  توزیع‌کننده بزرگ فلزات و فرآورده‌های فولادی که لوله‌های گالوانیزه با برندهای معتبر اروپایی و آمریکایی عرضه می‌کند. این شرکت خدمات برش، رزوه‌زنی و سفارشی‌سازی را نیز ارائه می‌دهد.

·        Totten Tubes  آمریکا:  تولیدکننده تخصصی انواع تیوب و لوله فولادی، از جمله لوله‌های گالوانیزه با ضخامت بالا و مناسب برای کاربردهای صنعتی، سازه‌ای و ساختمانی.

در بازار ایران، برندهای تولیدکننده و مطرح عبارت‌اند از:

·        سپاهان: بزرگ‌ترین تولیدکننده لوله فولادی در ایران. لوله‌ گالوانیزه های سپاهان با استفاده از روش گالوانیزه گرم و مطابق با استانداردهای ASTM A53 و DIN 2444 تولید می‌شوند. این برند به دلیل دقت ابعادی بالا، کیفیت یکنواخت پوشش و تنوع سایز، برای پروژه‌های ملی و بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

·        ساوه: یکی از برندهای معتبر و شناخته‌شده در بازار داخلی، که طیف وسیعی از لوله‌های فولادی، سیاه و گالوانیزه را تولید می‌کند. لوله‌های گالوانیزه ساوه به دلیل قیمت رقابتی و کیفیت قابل‌قبول در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی، عمرانی و صنعتی کاربرد دارند.

·        جهاد نصر: برند متعلق به گروه صنعتی جهاد نصر که در زمینه تولید لوله‌های فولادی، از جمله گالوانیزه، فعالیت دارد. تمرکز این برند بر تأمین نیاز بازار داخلی در پروژه‌های زیرساختی و عمرانی است. کیفیت پایدار و پشتیبانی فنی مناسب از نقاط قوت این برند است.

شایان ذکر است برندهای ایرانی فعال در زمینه فروش لوله گالوانیزه به‌دلیل دسترسی بهتر و پشتیبانی فنی مناسب، انتخابی مناسب در پروژه‌های داخلی هستند.

معرفی محصولات مکمل لوله گالوانیزه

برای نصب و بهره‌برداری از لوله گالوانیزه، محصولات جانبی زیر مورد نیاز است:

·        اتصالات گالوانیزه: شامل زانو، سه‌راه، تبدیل، بوشن، مغزی، درپوش و فلنج

·        بست و ساپورت: جهت نگه‌داری در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی

·        چسب، تفلون و واشرهای آب‌بندی

·        رنگ‌های پوششی (در صورت نیاز به محافظت بیشتر)

نکات مهم خرید انواع لوله گالوانیزه

هنگام خرید لوله گالوانیزه باید به موارد زیر توجه کنید:

·        نوع کاربرد: محیط خورنده؟ داخل یا بیرون ساختمان؟ فشار بالا یا معمولی؟

·        ضخامت پوشش روی: لوله‌های گالوانیزه گرم معمولاً پوشش ضخیم‌تری دارند

·        ابعاد و استاندارد تولید: بررسی بر اساس سایز NPS، ضخامت Schedule، و استاندارد مرجع مثل ASTM A53  یا  DIN 2444

·        نوع اتصال مورد نظر: دنده‌ای، فلنجی یا جوشی

·        اصالت برند و گواهی‌های فنی

·        خدمات پس از فروش و پشتیبانی تأمین‌کننده

قیمت و خرید انواع لوله گالوانیزه

قیمت لوله گالوانیزه تحت تأثیر عوامل زیر قرار دارد و ممکن است به‌صورت روزانه تغییر ‌کند. عواملی نظیر:

·        قیمت جهانی فولاد و روی

·        ضخامت لوله و نوع پوشش

·        برند تولیدکننده

·        نرخ ارز

·        هزینه حمل و بسته‌بندی

برای دریافت لیست قیمت لوله گالوانیزه ، مشاوره فنی و موجودی انبار، لطفاً با کارشناسان فروش لوله گالوانیزه در پتروپایپ جوان تماس بگیرید.

سوالات متداول

کاربرد انواع لوله گالوانیزه چیست؟

لوله‌های گالوانیزه در سیستم‌های آب‌رسانی، تهویه مطبوع (HVAC)، سازه‌های فلزی، نرده، داربست، گلخانه، خطوط گاز کم‌فشار، و صنایع پتروشیمی کاربرد دارند.

لوله‌های گالوانیزه در چه سایزهایی موجود هستند؟

سایز استاندارد آن‌ها از 1/8 اینچ تا 6 اینچ (و در موارد خاص تا 12 اینچ یا بیشتر) است. مشخصات با NPS (قطر اسمی) و Schedule (ضخامت دیواره) تعریف می‌شود.

عوامل مؤثر بر قیمت انواع لوله گالوانیزه کدام‌اند؟

نوع پوشش (گرم یا سرد)، وزن لوله، ضخامت روی، برند، هزینه مواد اولیه، هزینه انرژی و حمل‌ونقل، و نرخ ارز از عوامل مهم هستند.